ବିଧିର ବିଧାନ

ବିଧିର ବିଧାନ

ସୁବଳ ମହାପାତ୍ର

ବୟସ ର ଅପରାହ୍ନ, ପ୍ରଶାନ୍ତ ବାବୁ ନିଜ କର୍ମମୟ ଜୀବନ ରୁ ଅବ୍ୟାହତି ନେଇ ଫେରି ଆସିଛନ୍ତି ନିଜ ସହର କୁ। ଅବ୍ୟାହତି କଣ ? ଆଉ ଇଛା ନଥିବାରୁ ଚାକିରୀ ଛାଡି ଚାଲି ଆସିଛନ୍ତି ନିଜ ସହରକୁ I ବାପା ମା ଚାଲିଗଲା ପରେ ଏ ଘରେ ରହିବାକୁ କେହି ନଥିଲେ I ଜୀବନ ର ପଚାଶଟି ବସନ୍ତ ଅତିକ୍ରମ କରି ସାରିଛନ୍ତି। ସହର ର ମଝିଆ ମଝି ନିଜ ଘର, କିନ୍ତୁ ସେହି ଘରେ ରହିବା ତାଙ୍କ ଭାଗ୍ୟ ରେ ନଥିଲା। ବାହାଘର ପରେ ଏକରକମ ସେ ଆଡେଇ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଖରୁ I ପରେ ଶୁଣିଥିଲେ ଯେ ବାପା ମା ତାଙ୍କ ମୁହଁ ଦେଖିବାକୁ ବି ଇଛା କରୁ ନଥିଲେ I ପେଟ ପାଟଣା ଆଉ ନିଜ କ୍ୟାରିଅର ର ଦାୟ ରେ ସେ ବୁଲିଛନ୍ତି ଭାରତ ର ପ୍ରାୟ ସବୁ ରାଜ୍ୟ କିନ୍ତୁ ଏକା ଏକା। ଯେତିକି ପଇସା ସଞ୍ଚିଛନ୍ତି ସେତିକି ବାକି ଜୀବନ ଚଳିଯିବା ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ I ଏବେ ସେ ଫେରି ଆସିଛନ୍ତି ତାଙ୍କ ନିଜ ସହର କୁ I ବାପା ବୋଉ କେଉଁ ଦିନୁ ଚାଲି ଗଲେଣି I ସାନଭାଇ ସୁଧୀର ତା’ ସ୍ତ୍ରୀ ପିଲାଙ୍କୁ ନେଇ ଦେଶ ବାହାରେ I ବହୁତ ଦିନୁ ଘରଟିରେ ଝାଡୁ ବି ବାଜିନି I ଅଳିହା ମଳିହା ହୋଇ ପଡିଛି ସବୁ ଆଡେ I ଆସିଲା ପରେ ଗୋଟିଏ ବଖରା ସଜଡା ସୁଜୁଡ଼ି କରି ଅଛନ୍ତି ସେଥିରେ I ବାକି ଗୁଡା ପଡିଛି ସେମିତି I ଚାରି ବଖରା ଘର ଭିତରୁ ସେ ବାଛି ଥିଲେ ବାପା ମାଙ୍କ ବଖରା ଟିକୁ I ଏବେ ବି ବାପା ମାଙ୍କ ଦେହ ର ବାସ୍ନା ଆସେ ସେ ଘର ଭିତରୁ I ବାପା ମା ସିନା ରାଗରେ ତାଙ୍କ ମୁହଁ ଦେଖିବାକୁ ଇଛା କରୁ ନଥିଲେ ସେ କିନ୍ତୁ ବହୁତ ଭଲ ପାଆନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ I ଏତେଦିନ ସେମାନଙ୍କୁ ଛାଡି ଅଲଗା ରହିବା କେତେ କଷ୍ଟ ଏକଥା ସେ ଜାଣିଛନ୍ତି I ତାଙ୍କ ନିଜ ବଖରା ରେ ରହିବାକୁ ଇଛା ନଥିଲା I କାହିଁକି ଯିବେ ତା ଭିତରକୁ ? କଣ ଆଉ ଅଛି? କିଛି ଦିନର ସ୍ମୁତି ଯାହା I ନହେଲେ ଏ ବୁଢା କାଳେ ସେ ଏକା ରହୁଥାନ୍ତେ? ସେ ବି ବାହା ହୋଇଥିଲେ କିନ୍ତୁ ବାହାଘର ର ତିନିବର୍ଷ ପରେ ସ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କୁ ଛାଡି ଚାଲିଯାଇଥିଲା ବାପ ଘରକୁ କେବେ ନ ଫେରିବାର ଧମକ ଦେଇ I ଭଲ ପାଇ ଅଜାତି ରେ ବାହା ହୋଇଥିଲେ ସେ I ଆଉ କେଉଁ ମୁହଁ ରେ ଆସିଥାନ୍ତେ ବାପା ମାଙ୍କ ପାଖକୁ? ସେ ବି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ସାରିଥିଲେ ସ୍ତ୍ରୀ’ର ଖବର କେବେ ବି ରଖିବେନି ବୋଲି।

ସେଦିନ ଶୀତ ସକାଳ ର କଅଁଳିଆ ଖରା କୁ ପଛ କରି ବସି ପେପର ପଢୁଥିଲେ ସେ I ଆଗକୁ ଶିବରାତ୍ରି ପାଇଁ ପେପର ରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଖବର I ପଢୁ ପଢୁ ଆଖି ଆଗରେ ପଡିଗଲା ଏକ ଖବର ” ଏଥର ମହାଦ୍ଵୀପ ଉଠିବ ରାତି ବାରଟା ପନ୍ଦର ରେ ” I ବହୁତ ବର୍ଷ ପରେ କାହିଁକି କେଜାଣି ଶିବ ମନ୍ଦିର ଆଡେ ଘେରେ ବୁଲି ଆସିବା ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କଲେ I ସନ୍ଧ୍ୟା ରେ କିଛି ସାଙ୍ଗମେଳ ରେ ଚା ଖଟି ରେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲେ ଯେ ତାଙ୍କ ଖଟି ର ପ୍ରାୟ ସବୁ ବୁଢା ଶିବରାତ୍ରି ରେ ରାତି ସାରା ରହିବେ ମନ୍ଦିର ରେ I କେହି ନିଜ ସ୍ତ୍ରୀ ସହ ତ କେହି ପୁଅ ଝିଅଙ୍କ ମାନଙ୍କ ସହ I ନିଜର ନା ସ୍ତ୍ରୀ ଅଛି, ନା ପିଲା ଛୁଆ I ତଥାପି ମନେ ମନେ ଚିନ୍ତା କଲେ କିଛି ନହେଲେ ବି ଏ ଏକୁଟିଆ ରାତି ଟି ତ କଟିଯିବ କିଛି ଲୋକଙ୍କ ଗହଣ ରେ I ଆହୁରି ବି ସେ କ୍ଷମା ମାଗିନେବେ ଦେବଙ୍କ ଦେବ ମହାଦେବଙ୍କ ଠାରୁ I ପାଖାପାଖି କୋଡିଏ ବର୍ଷ ଭିତରେ ସେ କେବେ ହେଲେ ମନ୍ଦିର ଯାଇ ନାହାନ୍ତି ରାଗରେ I ଏବେ ଏ ବୁଢା ବୟସ ରେ କାହିଁକି ଆଉ ରାଗ ରଖିବେ I ଯାହା ତ ହେବା କଥା ହେଇ ସାରିଲାଣି I ଆଉ ରାଗ ରଖି ବି ଲାଭ କଣ? କାଳ ର କରାଳ ଗର୍ଭ ରେ ସମସ୍ତେ ସମୟ ଆଗରେ ହାର ମାନିବାକୁ ବାଧ୍ୟ I ସେ ବି ହାର ମାନି ଗଲେଣି I ଏବେ ଏ ନିସଙ୍ଗ ଜୀବନ ରେ ଟିକେ ସ୍ନେହ ଲୋଡ଼ା ଯାହା I

ପରଦିନ ଶିବରାତ୍ରି ପାଇଁ କିଛି ଘିଅ, ଗୋଟେ ଦୀପ, କିଛି ଧୁପକାଠି ଧରି ସେ ପହଁଚିଲେ ମନ୍ଦିର ରେ I ଲୋକ ଭର୍ତି, ପାଦ ପକେଇବାକୁ ଜାଗା ନାହିଁ I ସମୁଦ୍ର ପରିକା ଲୋକ ଚାରିଆଡେ I ଭାବିଥିଲେ ସବୁ ସାଙ୍ଗ ଏକାଠି ହେଲେ କଥାବାର୍ତା ରେ ହେଲେ ସମୟ କଟିଯିବ I ହେଲେ ଏ ଗହଳି ରେ କୁଆଡେ ଖୋଜିବେ କାହାକୁ ? କିଛି ସମୟ ଏପଟ ସେପଟ ହେଲା ପରେ ଖୋଜି ଖୋଜି ଗୋଟେ ଖାଲି ଜାଗାରେ ବସି ପଡିଲେ ସେ I ବହୁତ ଲୋକ ଦୀପ ଲଗେଇ ସାରିଲେଣି, ଆହୁରି କେତେ ଲୋକ ଆସୁଥାନ୍ତି, କେତେ ଯାଉଥାନ୍ତି, ଗହଳି ଚହଳି ଲାଗିଥାଏ I ନିଜେ ପଲିଥିନ ରୁ ଘିଅ ଓ ଦୀପ ଲଗେଇବାକୁ ବାହାର କଲେ I ଦୀପ ଲଗେଇ ସାରିଲା ବେଳକୁ ପଛପଟେ କାହାର କର ସ୍ପର୍ଶ ରେ ସେ ବୁଲି ଚାହିଁଲେ, “ଅଙ୍କଲ, ମାଚି଼ସ ଟା ଟିକେ ନେବି? ” I  ହଁ, ନାହିଁ କୁ ଅପେକ୍ଷା ନ କରି ମାଚି଼ସ ଟି ନେଇ ସେ ଚାଲିଗଲା I ପ୍ରଥମ ଚାହାଁ ରେ ଝିଅ ଟି କେମିତି ନିଜର ନିଜର ଲାଗିଲା I ବାପାଙ୍କର ଅବିକଳ ଚେହେରା I ନା, ନା, ଅନ୍ଧାର ରେ ସେମିତି ଦେଖା ଯାଇଥିବା ପରା !!! ବୋଲି ଭାବି ସେ ଦୀପ ଲଗେଇବାରେ ମନ ଦେଲେ I ଅଳ୍ପ ଅଳ୍ପ ପବନ ରେ ଦୀପ ଲିଭି ଯାଇ ପାରେ I ଦୁଇ ହାତରେ ଆଢୁଆଳ କରି ଦୀପ ଟି ଟିକେ ଭଲରେ ଜଳିଲା ପରେ ଦୀପ ନିଆଁ ରେ ଧୂପ ଲଗେଇ ସେ ବସି ଗଲେ I ମହାଦେବଙ୍କ ପାଖରେ ନିଜ କଲା କର୍ମ ପାଇଁ କ୍ଷମା ମାଗି ଆରମ୍ଭ କଲେ “ଓଁ ନମଃ ଶିବାୟ” ର ଜପ I ଆଖିବନ୍ଦ କଲା ବେଳକୁ କାହିଁକି କେଜାଣି ଆଖିରେ ଦିଶି ଯାଉଥାଏ ବାପାଙ୍କ ମୁହଁ I ଆଉ ସେ ଝିଅ ର ମୁହଁ I ଅବିକଳ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ I ହେଇଥିବ ବୋଧହୁଏ କେହି ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବ I ଯାହାର କିଛି ସମ୍ପର୍କ ଥିବ ବାପାଙ୍କ ଘର ଲୋକଙ୍କ ସହ I ଏତେ ବର୍ଷ ଭିତରେ ସେ ତ କେବେ କାହା ସହ ସମ୍ପର୍କ ରଖି ନାହାନ୍ତି, ସେ କାହାକୁ ଚିନ୍ହିବେ ନା ତାଙ୍କୁ କିଏ ଚିନ୍ହିବ? ଛାଡ଼.. ଆଖି ବନ୍ଦ କରି, ହାତରେ ରୁଦ୍ରାକ୍ଷ ମାଳି ଗଡେଇ ଗଡେଇ ପାଟିରେ “ଓଁ ନମଃ ଶିବାୟ” ସିନା କହୁଥିଲେ କିନ୍ତୁ ମନରେ ମାଡି ଆସୁଥାଏ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଚିନ୍ତା I ସ୍ମିତା ଥିଲେ, ଏତେବେଳକୁ ତାଙ୍କର ବି ଝିଅ ଟିଏ କି ପୁଅ ଟିଏ ଥାନ୍ତା I ସେ ବି ଏତେବେଳକୁ ଏତିକି ବଡ ହୋଇ ଯାଇଥାନ୍ତା I ଭାଗ୍ୟ ର ଖେଳ ଦେଖ, ପଇସା ସିନା ଅଛି କିନ୍ତୁ ଆଉ କେହି ନାହାନ୍ତି I ଭୁଲ କାହାର ? ତାଙ୍କର, ନା ସ୍ମିତା ର, ନା ବାପା-ମା ଙ୍କର? ନା, ଏହା ଭଗବାନଙ୍କ ଇଛା ?

ଏସବୁ ଚିନ୍ତା ମନରେ ଆସୁ ଆସୁ ପୁରୁଣା ଦିନ ମାନଙ୍କୁ ଫେରି ଯାଉଥିଲେ ସେ….ଛୋଟ ରୁ ସେ ବଡ ହୋଇଛନ୍ତି ଏଇ ସହର ରେ I ଏହି ଘରେ ବାପା ମା, ପ୍ରଶାନ୍ତ ଓ ସାନଭାଇ ସୁଧୀର କୁ ନେଇ ତାଙ୍କ ସଂସାର I ପିଲାଟି ବେଳୁ ସେ ସବୁଥିରେ ଆଗୁଆ I ପାଠ ଶାଠ ଦୁଷ୍ଟାମୀ ରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସବୁଥିରେ I ଯୁକ୍ତ ଦୁଇ ପରେ ନାଁ ଲେଖେଇଥାନ୍ତି ଯୁକ୍ତ ତିନି ରେ I କଲେଜ ରେ +3 ର ପ୍ରଥମ ବର୍ଷ। ପ୍ରଥମ ଦିନ କଲେଜ ଯିବା ପୂର୍ବରୁ ସେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ଏହି ଶିବ ମନ୍ଦିର ରେ । ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ଦୀପ ଟିଏ ଜାଳି କଲେଜ ଯିବେ । ଦୀପ ଜାଳି ସାରି ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରିଲା ବେଳକୁ କାହା ହାତ ସ୍ପର୍ଶ ରେ ସେ ପଛକୁ ବୁଲି ଚାହିଁଲେ। “ଆଜ୍ଞା, ମାଚି଼ସ ଅଛି କି?”  ତନୁ ପାଟେଳି ଝିଅ ଟିଏ ହାତରେ ଧୂପକାଠି ଓ ଦୀପ ଟିଏ ଧରି ଠିଆ ହୋଇଥିଲା I ଆଖିରେ କୃତଜ୍ଞତାର ଚାହାଣି I ପ୍ରଶାନ୍ତ ହାତରେ ଥିବା ଦିଆସିଲି କୁ ଦେଖି ଦେଇଥିଲା ବୋଧେ I ଆଖିକୁ ନ ଚାହିଁ ସେ ଚାହିଁଥାଏ ଦିଆସିଲି ଡବା ଟିକୁ I ଦେବା ପୂର୍ବରୁ ଅତର୍କିତ ଭାବେ ହାତରୁ ଛଡେଇ ନେଇଥିଲା ସେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ହାତରୁ I ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ପ୍ରଶାନ୍ତ ଠିଆ ହୋଇଥାଏ ମୂର୍ତି ଭଳି I ଦୀପ ଲଗେଇ, ଧୂପ ଦେଇ ଆଂଠୁଭାଙ୍ଗି ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରି ବୃଷଭ ଙ୍କ କାନ ରେ କେତେ କଣ କହିଯାଉଥାଏ ସେ I ନିରବ ନିଶ୍ଚଳ ଭାବରେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ଠିଆ ହୋଇଥାଏ ତାକୁ ଚାହିଁ I କେତେ ସୁନ୍ଦର ଝିଅ ଟି I କେତେ ସୁନ୍ଦର ସଂସ୍କାର I ଆଖି ଫେରୁ ନଥାଏ ତା’ର I ପ୍ରଥମ ଦେଖାରୁ ପ୍ରେମ କରି ବସେ ସେ I ପୂଜା ସାରି ଝିଅଟି ହସ ହସ ମୁହଁରେ ଆସି ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁ ଦିଆସିଲି ଡବା ଟି ବଢ଼େଇ ଦେଇ କହିଲା, “ଥାଙ୍କ ୟୁ” I ଆଖିରୁ ପଲକ ପଡୁ ନଥାଏ ପ୍ରଶାନ୍ତ ର I କେତେବେଳୁ ଝିଅଟି ଚାଲି ଗଲାଣି I ତଥାପି ପ୍ରଶାନ୍ତ ସ୍ବପ୍ନ ର ଦୁନିଆଁରେ ଥାଏ I ଭୁଲି ଯାଇଥାଏ ତା’ର କଲେଜ ଯିବାର ଅଛି I ପ୍ରଥମ ଦିନ ର ପ୍ରଥମ କ୍ଲାସ I କିଛି କ୍ଷଣ ପରେ ତନ୍ଦ୍ରା ରାଇଜ ରୁ ଫେରିଲା ସେ I ହାତ ଘଣ୍ଟା ଦେଖି ଜାଣିଲା ସେ ପୁରା ପନ୍ଦର ମିନିଟ ଲେଟ ହୋଇ ସାରିଲାଣି, ଅଗତ୍ୟା ସାଇକେଲ ଖଣ୍ଡି କୁ ଧରି କଲେଜ ବାହାରିଲା I

କଲେଜ ପହଞ୍ଚି କ୍ଲାସ ରେ ପ୍ରଥମ ଧାଡି ରେ ସେଇ ଝିଅ ଟିକୁ ଦେଖି ଚମକି ପଡିଲା ପ୍ରଶାନ୍ତ I ଆଖି କୁ ବିଶ୍ୱାସ ଆସୁନଥିଲା ତା’ର I ସତରେ ଏ ଝିଅଟି ତା’ର କ୍ଳାସମେଟ? ବାଃ… ଝିଅ ଟି ବି ତାକୁ ବୁଲି ବୁଲି ଚାହୁଁଥାଏ I ଆଖି କୁ ଆଖି ମିଶିଗଲେ ଦୁହେଁ ଲାଜେଇ ଯାଇ ଅନ୍ୟ ଆଡେ ଚାହୁଁଥାନ୍ତି I ପ୍ରଥମ ଦିନ ଓରିଏଣ୍ଟେସନ କ୍ଲାସ ସରିଗଲା ପରେ କଲେଜ ରୁ ବାହାରି ଆସୁ ଆସୁ କାହାର ଡାକ ରେ ଅଟକି ଗଲା ସେ I “ଆଛା, ତମେ ବି ଏଇ କ୍ଲାସ ରେ” କହି, ହସି ହସି ଆସିଲା ସେ I “ସ୍ମିତା, ସ୍ମିତା ନାୟକ” କହି ଡାହାଣ ହାତକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼େଇ ଦେଲା ସେ ହ୍ୟାଣ୍ଡସେକ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ରେ I ପ୍ରଶାନ୍ତ ବି ହାତ ମିଳେଇ କହିଲା, ପ୍ରଶାନ୍ତ, ପ୍ରଶାନ୍ତ ଦ୍ବିବେଦୀ ” I

— ଏଇ ପାଖରେ ଘର ବୋଧେ I
— ହଁ !
ପ୍ରଶାନ୍ତ ଏବେ ବି ଭାବି ପାରୁନଥିଲା ଯେ ସତରେ ସେ ଝିଅ ଟି ସହ କଥା ହେଉଛି I ଆଉ ଝିଅ ଟି ନିଜେ ଆସି କଥା ହେଉଛି ତା ସହ I କିଛି ସମୟ ଚୁପ ରହିଲା ପରେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ପଚାରିଲା,” ତୁମେ? ଆଗରୁ ତ କେବେ ତୁମକୁ ଦେଖିନି ଏଠି I”
— ନାଁ, ଏଇଟା ମୋ ମାମୁଁଙ୍କ ଘର I ମାମୁଁ ରୁହନ୍ତି ଏଠି I ମୁଁ ତାଙ୍କ ପାଖେ ରହି ପଢିବାକୁ ଆସିଛି I
— ଓଃ.. ନିଜ ଘର ?
— ପାରାଦ୍ବୀପ !!
— ସେଠି କଲେଜ ଛାଡି ଏଠି ?
— ହଁ ଆମ ଗାଁ ରେ କଲେଜ ନାହିଁ I ମାମୁଁ ଏଠି ରୁହନ୍ତି ତ, ସେଥିପାଇଁ ଏଠିକି ଆସିଲି I

ଏମିତି ପରିଚୟ ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ ଓ ଅନ୍ୟ କିଛି କଥାବାର୍ତା ପରେ ଦୁହେଁ ଅଲଗା ହୋଇ ଯାଇଥିଲେ ନିଜ ନିଜ ବାଟ ରେ…ତା ପରଠୁ କିନ୍ତୁ ସାଙ୍ଗହୋଇ ଯାଇଥିଲେ କଲେଜ ରେ I କ୍ଲାସ, କ୍ଲାସ ପରେ ପ୍ରାକ୍ଟିକାଲ, ବଗିଚା, ପାଚେରୀ, ଗଛ ମୂଳ ସବୁ ନିଜର ହୋଇ ଯାଇଥିଲା ତିନି ବର୍ଷ ଭିତରେ I ଏକାଠି ବସିବା, କଥା ହେବା, ସାଙ୍ଗ, ସାଙ୍ଗ ରୁ ପ୍ରେମିକ/ପ୍ରେମିକା ଆଉ ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ନିଜର, କେବଳ ନିଜର….

ଆଜି ବି ମନେ ଅଛି ଏପ୍ରିଲ ଏକ ତାରିଖ ରେ ସେ ପ୍ରପୋଜ କରିଥିଲେ I ସ୍ମିତା, ହଁ କହିବ କି ନା କହିବ ଜଣା ନାହିଁ I ବହୁତ ସଂଶୟ ଭିତରେ ସେ ପ୍ରପୋଜ କରିବାକୁ ବାହାରି ଥିଲେ I ମନରେ କେତେ ଆଶଙ୍କା, ଧଡ ଧଡ ଛାତି, ଖାତା ଭିତରେ ଗୋଲାପ ଫୁଲ ଆଉ ଗୋଟେ ନିଜ ହାତଲେଖା କାଗଜ I ବହୁତ ଭାବି ଭାବି ସେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିଥିଲେ ଏହି ତାରିଖ ଟିକୁ I ଏପ୍ରିଲ ଏକ, ଫୁଲସ ଡେ I  ଯଦି ହଁ କରିବ ତ ଠିକ ଅଛି, ନହେଲେ ଏପ୍ରିଲ ଫୁଲ I କିନ୍ତୁ ସାଙ୍ଗ ଭାଙ୍ଗିଯିବା ଡର ବି ଥିଲା ମନରେ I ସେଥିପାଇଁ ତ କଥା ବିଗିଡି ଗଲେ ଏପ୍ରିଲ ଫୁଲ କହିବାକୁ ବି ତୟାର ଥିଲେ I

ଏପ୍ରିଲ ଏକ ରେ ସେ କଲେଜ ବାହାରେ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲେ ସ୍ମିତା କୁ I କ୍ଲାସ ସାରି ସ୍ମିତା ଟିକେ ଡେରି ରେ ଆସିଲା I ପାଖରେ ଆଉ କିଛି ସାଙ୍ଗ, ଯେଉଁମାନେ ଜାଣିଥିଲେ ଯେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ଆଜି ପ୍ରପୋଜ କରିବାକୁ ଯାଉଛି I ଆଖି ର ଇସାରା ରେ ସେ ସେମାନଙ୍କୁ ଯିବାକୁ କହିଲେ I ସ୍ମିତା ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ଚାହିଁଥାଏ I ହଠାତ ଆଣ୍ଠେଇ ପଡି ଖାତା ଭିତରୁ ଗୋଲାପ ଫୁଲ ଟି ବାହାର କରି ବଢ଼େଇ ଦେଲେ ସେ ସ୍ମିତା କୁ I ଥମ ଥମ ମୁହଁ ରେ ସ୍ମିତା ବୁଝି ସାରିଥିଲା ଘଟଣା ଟି I ରାଗରେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ର କଲାର ଧରି ତଳୁ ଉଠେଇଲା ଓ କହିଲା, “ଓଃ, ଏଇଥିପାଇଁ ତମେ ମୋ ସହ ସାଙ୍ଗ ହେଉଥିଲ? କାଲି ଠୁ ମୋ ସାମ୍ନା କୁ ଆସିବନି I” ଅପରାଧୀ ପରି ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ ସେ I “ଏପ୍ରିଲ ଫୁଲ” କହିବା ପାଇଁ ମନେ ପଡି ନଥିଲା I ସ୍ମିତା ରାଗରେ ଯାହା ଇଛା ତାହା ବକି ଯାଉଥାଏ I ସାଙ୍ଗମାନେ କିଛି ଦୂର ରେ ଲୁଚି ଏସବୁ ଦେଖୁଥାନ୍ତି I ଅବସ୍ଥା ଅସମ୍ଭାଳ ଆଡକୁ ଯିବାର ଦେଖି କିଛି ସାଙ୍ଗ ପାଖକୁ ଆସିଲେ ଓ ସ୍ମିତା କୁ ଚୁପ ରହିବାକୁ କହି ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁ ସାଙ୍ଗରେ ନେଇ ଯିବାକୁ ବାହାରିଲେ I ପ୍ରଶାନ୍ତ ସେତେବେଳକୁ କାନ୍ଦ କାନ୍ଦ ହୋଇ ସାରିଥାଏ I ଆଖିରୁ ଅନବରତ ଲୁହ ବୋହୁ ଥାଏ I ଗୋଲାପ ଫୁଲ ଟି ସେମିତି ହାତ ରେ ଥାଏ I ଦୁଇ ପାହୁଣ୍ଡ ଆଗକୁ ଯାଉ ଯାଉ ସ୍ମିତା ପୁଣି ପଛରୁ ଡାକିଲା ଆଉ କହିଲା, “ଏପ୍ରିଲ ଫୁଲ !!! ତମକୁ କଣ ଏକା ମଜା କରି ଆସେ ? ପ୍ରପୋଜ କରିବ, ଆଉ ନାହିଁ କଲେ “ଏପ୍ରିଲ ଫୁଲ”? ତ.. ମୁଁ ଭାବିଲି ମୁଁ ବି ଟିକେ ମଜା କରେ I ମନରେ ଦୁଃଖ ଦେଇ ଥିବାରୁ ସରି… କିନ୍ତୁ ପ୍ରପୋଜ କରିବାକୁ ବାହାରିଛ ମାନେ ଏସବୁ କରିବା ଦରକାର ନାହିଁ I ଗୋଟେ ଝିଅ ସବୁବେଳେ ଚାହେଁ ତୁମେ ଆସି ତାକୁ ସମସ୍ତଙ୍କ ଆଗରେ ନିର୍ଭୟ ରେ ପ୍ରପୋଜ କର I ଏଇଥିରୁ ଜଣା ପଡେ ତୁମ ପାରିବା ପଣିଆ I ଆଉ ଲୁଚି ଲୁଚି, ଚିଠି ଦେଇ, ବାହାନା କରି ଭଲ ପାଇବାକୁ, ଭଲପାଇବା କୁହା ଯାଏନି I ଏବେ ପୁଣି ଥରେ ଆଂଠୁମାଡି ମୋତେ ପ୍ରପୋଜ କର ଆଉ ସେ ଫୁଲ ଓ ଚିଠି ଦୁଇଟା ଯାକ ଦିଅ I

ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା ପ୍ରଶାନ୍ତ I ସ୍ମିତା କେମିତି ଜାଣିଲା ମୁଁ ଆଜି ତାକୁ ପ୍ରପୋଜ କରିବି ବୋଲି ? କେମିତି ଜାଣିଲା ଚିଠି ବି ମୁଁ ଲେଖିଛି ତା ପାଇଁ I କିନ୍ତୁ ବାଧ୍ୟ ପିଲାଟି ପରି ପୁଣି ଆଂଠୁ ମାଡି ପ୍ରପୋଜ କଲା ସ୍ମିତା କୁ ଆଉ ସ୍ମିତା ଖୁସି ଖୁସି ରେ ତାକୁ ତଳୁ ଉଠେଇ କୁଣ୍ଢେଇ ପକେଇଲା I ପରେ ଜଣା ପଡିଲା ଏସବୁ କଥା ସେ ଆଗରୁ ଜାଣିଥିଲା ଗୋଟେ ସାଙ୍ଗ ପାଖରୁ I

କଲେଜ ରେ ପ୍ରପୋଜ ଡେ କଥା ମନେପଡିବାରୁ ସ୍ମିତହାସ୍ୟ ରେଖାଟିଏ ହଠାତ ଉଦୟ ହୋଇ ଉଭାନ ହୋଇଗଲା ଶିବ ମନ୍ଦିର ଆଗରେ ବସି ଦୀପ ଜାଳୁଥିବା  ପଚାଶ ବର୍ଷୀୟ ପ୍ରଶାନ୍ତ ର ମୁଖ ମଣ୍ଡଳ ରେ I ପୁଣି ନର୍ମାଲ ହୋଇ “ଓଁ ନମଃ ଶିବାୟ” ମନ୍ତ୍ର ପଢି ମାଳା ଗଡେଇବାକୁ ଲାଗିଲା ସେ I ଏବେ ସେ ଚାହୁଁଥିଲା ଏକାନ୍ତ ସମୟ ଟିକେ I ଯେଉଁ ସମୟ ରେ ସେ ମନେ ପକେଇ ପାରିବ ତା ର ପୁରୁଣା ଦିନ ମାନଙ୍କୁ I ଘରେ ଏକା ଥିଲେ ବି ଏତେ ଶାନ୍ତି ନଥାଏ I ଖାଲି ଘର ସବୁ ବେଳେ ଖାଇ ଗୋଡ଼ାଏ I ମୁଣ୍ଡରେ ଚିନ୍ତା ପଶେ I କେବେ ବି ସେ ଭାବି ପାରେ ନି କିଛି ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ I ଆଜି ବୋଧହୁଏ ଭଗବାନଙ୍କୁ କ୍ଷମା ମାଗିବା ପରେ ସେ ମନେ ପକେଇ ଦେଉଛନ୍ତି ପୁରୁଣା ଦିନ I କଲେଜ ସାରିବା ପରେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ପାଇଗଲା ଚାକିରୀ ଖଣ୍ଡେ ଆଉ ସ୍ମିତା ଘରେ ତା ପାଇଁ ପୁଅ ଦେଖିବା ଆରମ୍ଭ କରି ସାରିଥିଲେ I ସବୁଦିନ ସନ୍ଧ୍ୟା ରେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ଓ ସ୍ମିତା ଦେଖା କରନ୍ତି କେଉଁ ପାର୍କ ରେ ଅବା ମନ୍ଦିର ରେ ଅବା କେଉଁ ମାର୍କେଟ ରେ I ବେଳେବେଳେ ସ୍ମିତା ଯାଏ ଭାରି ତାଙ୍କ ନିଜ ଘରକୁ I ସେତିକି ଦିନ ଭାରି ଯନ୍ତ୍ରଣା ରେ କାଟନ୍ତି ଦୁଇ ଜଣ ଯାକ I ବହୁତ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସୁଥାଏ ସ୍ମିତା ପାଇଁ ଓ ପ୍ରଶାନ୍ତ ପାଇଁ I ଦୁଇ ଜଣ ଯାକ ସବୁ ପ୍ରସ୍ତାବ କୁ ନା କଲା ପରେ ଘର ଲୋକ ସାଙ୍ଗ ସାଥୀଙ୍କ ମାଧ୍ୟମ ରେ ଏମାନଙ୍କ ମନକଥା ଜାଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲେ I ବୁଝୁ ବୁଝୁ ନିଆଁ ଲାଗିଗଲା ଘରେ I ଅଜାତି? ହେଇ ପାରିବ ନାହିଁ I ଯାହା ବି ହେଇଯାଉ I କୁଳିନ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଜଣେ ବାହା ହେବ ଖଣ୍ଡାୟତ କୁ?? ବାହାଘର ହେବ ଯଦି ନିଜ ଜାତି ରେ I ନହେଲେ ନାହିଁ I ବହୁତ ବୁଝା ସୁଝା କଲା ପରେ ବି ଘର ଲୋକ ନ ମାନିବାରୁ ପ୍ରଶାନ୍ତ ଓ ସ୍ମିତା ହୋଇଗଲେ ଫେରାର I ସମ୍ପର୍କ ତୁଟି ଗଲା ସବୁ ଜାଗାରୁ I ନା ପ୍ରଶାନ୍ତ ର ଘର ଲୋକ ନା ସ୍ମିତା ର ଘର ଲୋକ କାହା ସହ ବି ସମ୍ପର୍କ ନଥିଲା I ଚାକିରୀ ଜାଗାକୁ ଆସି ବାହା ହୋଇ ରହିଲେ I ସବୁ କିଛି ଠିକ ଚାଲିଥିଲା I କିନ୍ତୁ ମଝିରେ ମଝିରେ ଘର ଲୋକଙ୍କ କଥା ମନେ ପଡେ I ମନେପଡେ ବାପା ମାଙ୍କ କଥା I ସାଙ୍ଗ ସାଥୀଙ୍କ କଥା I ଘର କଥା I ବାପା ମା ଆଉ କେବେବି ପ୍ରଶାନ୍ତ ର ମୁହଁ ନଦେଖିବାକୁ ଠିକ କରିସାରିଥିଲେ ଓ ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ବୋଲି ପୁଅ ସୁଧୀର ବୋଲି କୁଟୁମ୍ବ ଙ୍କ ଆଗରେ ସ୍ବୀକାରୋକ୍ତି ଦେଇ ସାରିଥିଲେ । ଚିନ୍ତା ରେ ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ପଡିଗଲା ମଦ ର ପ୍ରେମ ରେ I ସାଙ୍ଗ ମାନଙ୍କ ସହ ମିଶି ପିଉ ପିଉ ଅଭ୍ୟାସ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା ତା’ର I ସବୁଦିନ ଅଫିସ ରୁ ଫେରି ସାଙ୍ଗ ମାନଙ୍କ ସହ କେବେ ବାର ରେ କେବେ ଢ଼ାବା ରେ ତ କେବେ କେଉଁ ଦୋକାନ ପଛ ପଟେ I ନ ପିଇଲେ ଭଲ ଲାଗୁ ନଥିଲା ତାକୁ I ଭୟ ହିଁ ଜୀବନ ଗଢିବାର ଉକୃଷ୍ଟ ବାଟ I ଭୟ ନଥିଲେ ମଣିଷ ହୁଏ ବିପଥଗାମୀ I ଭୟ ହେଉ ଭଗବାନଙ୍କର କିମ୍ବା ବାପା ମା ଙ୍କର କିମ୍ବା ସ୍ତ୍ରୀ ର I ଘରେ ଥିବା ଯାଏ ବାପାଙ୍କୁ ଡରି ରାତି ୯ ଭିତରେ ଫେରି ଆସେ ଘରକୁ I ଦୁଷ୍ଟାମୀ ସିନା କରେ କିନ୍ତୁ କେବେ କୌଣସି ଜୀବଜନ୍ତୁ ଙ୍କୁ ମାରେ ନାହିଁ କାରଣ ଥାଏ ପାପ ହେବାର ଭୟ I ବାହାଘର ପରେ ମଦ ସିଗାରେଟ ଛୁଁ ନଥିଲା, ଥିଲା କାଳେ ସ୍ତ୍ରୀ ଖରାପ ଭାବିବ ସେ ଭୟ I କିନ୍ତୁ ଥରେ ମଦ ପିଇ ଘରକୁ ଆସିବା ପରେ ସେ ଡର ଛାଡି ଯାଇଥିଲା I ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ସବୁଦିନ ମଦ ପିଇ ଘରକୁ ଆସିବାକୁ ଲାଗିଲା । ଏବେ ସେ ହିଁ ଥିଲା ଘରର ମୁରବି, ସର୍ବେସର୍ବା। ଆଉ ଡର କାହାକୁ??

 ଓଃ… ସତରେ କି ଦାରୁଣ ଥିଲା ସେଦିନ….ଆଜି ବି ଆଖି ଆଗରେ ନାଚି ଯାଉଛି ସେଦିନ ର ଘଟଣା I ସବୁଦିନ ଭଳି ସେଦିନ ବି ସେ ମଦ ପିଇ ଘରକୁ ଆସିଲା I ରାତି ପ୍ରାୟ ୧୧ଟା ପରେ I ହଲି ହଲି ସେ ଫେରିଲା ଘରକୁ I ସ୍ମିତା ଘର ର ଦାଣ୍ଡରେ ଠିଆ ହୋଇ ଥାଏ I ପ୍ରଶାନ୍ତ ଘରକୁ ପଶି ଆସୁଥିବା ବେଳେ ବାଟ ଓଗାଳି ଛିଡା ହୋଇଗଲା ସ୍ମିତା I ମୁହଁ ଲାଲ ଦେଖା ଯାଉଥିଲା I ” କେଉଁଠି ଥିଲ ଏତେବେଳ ଯାଏଁ? ଏଇଟା ଘର ନା ଆଉକିଛି? ତମେ ଯେବେ ଇଛା ହେବ ଆସିବ ଆଉ ଯିବ? ଆଉ କାହାପ୍ରତି ତମର କିଛି ଦାୟିତ୍ୱ ଅଛି ବୋଲି ଜାଣିଛ ନା ନାହିଁ?” ପିନ୍ଧିଥିବା ସାର୍ଟକୁ ଖୋଲିଦେଇ ସ୍ମିତା କୁ ଧକ୍କାଦେଇ ଘର ଭିତରକୁ ପଶିଗଲା ପ୍ରଶାନ୍ତ I ସ୍ମିତା ସେମିତି ବିରକ୍ତ ହେଉଥିଲା ବେଳେ କହିଲା,” ମୋତେ ଭୋକ ଲାଗିଲାଣି, ଜଲଦି ଖାଇବାକୁ ବାଢ I”

ସ୍ମିତା ଅବାକ ହୋଇ ଚାହିଁଥିଲା I କି ଅଦ୍ଭୁତ ମଣିଷ ଇୟେ ? ଏତେ ବିରକ୍ତ ହୋଇ ଗାଳି କଲେ ବି କିଛି ଫରକ ପଡୁନି ? ନା, ଆଜି ଯାହା ବି ହେଉପଛେ ଏହାର କିଛି ଗୋଟେ ସମାଧାନ କରିବାକୁ ପଡିବ I ସବୁବେଳେ ଏମିତି ବିଳମ୍ବ ରେ ଆସିବା ଚଳିବ ନାହିଁ I ଆଜି ଖାଇବାକୁ ମିଳିବ ନାହିଁ ବୋଲି ସ୍ମିତା ଘୋଷଣା କରିଦେଲା I ଆହୁରି ବି, ୟା ପରଠୁ ମଦ ପିଇ ଘରକୁ ଆସିଲେ ସେ କବାଟ ଫିଟାଇବ ନାହିଁ କି ଖାଇବାକୁ ଦେବ ନାହିଁ I ବାହାରେ ଶୋଇବ I ସ୍ମିତା ପାଖରୁ ଏତିକି ଶୁଣି ମୁଣ୍ଡ କୁ ପିତ୍ତ ଚଢି ଯାଇଥିଲା ପ୍ରଶାନ୍ତ ର I ରାଗରେ “ଢ଼ୋ” କରି ଚଟକଣୀ ଟିଏ ପକେଇଲା ତା ଗାଲ ରେ I ଜୀବନ ରେ କେବେ ଟିପ ଦେଇ ନଥିବା ସ୍ତ୍ରୀ ଉପରକୁ ସେ ହାତ ଉଠେଇ ସାରିଥିଲା I ରାଗରେ ସ୍ମିତା ବି ବାପା ଘରକୁ ଚାଲିଯିବାର ଧମକ ଦେଇ ନିଜ ଜିନିଷ ପ୍ୟାକ କଲା ଆଉ ସକାଳୁ ସକାଳୁ ଘର ଛାଡି ଚାଲିଯାଇଥିଲା I ପ୍ରଶାନ୍ତ ସକାଳୁ ଉଠି ସ୍ମିତା କୁ ଖୋଜିଲା ବେଳକୁ ସ୍ମିତା ନଥିଲା ଘରେ I ରାତି କଥା ପ୍ରଶାନ୍ତ ମନେ ପକେଇ ପାରୁ ନଥିଲା I ଖାଲି ଏତିକି ମନେଥିଲା ଯେ ରାତି ରେ ସେ ସ୍ମିତା କୁ ବାଡ଼େଇଥିଲା ଆଉ ସ୍ମିତା ଘର ଛାଡି ଚାଲି ଯିବାର ଧମକ ଦେଇଥିଲା I “ଯାଉ, ବୋପା ଘର କି ଶାଶୁ ଘର ତ ଘରେ ପୂରେଇବେନି, ବଳେ ଆସିବନି !! ଯିବ କୁଆଡେ ?” ଭାବି ସେ ବି କିଛି ଖବର ନେବାକୁ ଚାହିଁ ନଥିଲା I

କିଛି ଦିନ ପରେ କିନ୍ତୁ ଖୋଜିଥିଲା ହେଲେ ସ୍ମିତା ଯେମିତି ଶୂନ୍ୟ ରେ ମିଳେଇ ଯାଇଥିଲା I କାହା ପାଖରେ ବି ନଥିଲା ତା ଖବର I ଖୋଜି ଖୋଜି ନ ପାଇଲା ପରେ ବହୁତ କରି ଠାକୁରଙ୍କୁ ଡାକିଥିଲା I ଦୁଇ ଦିନ ଅଧିଆ ପଡିଥିଲା ଶିବ ମନ୍ଦିର ଆଗରେ I ତଥାପି ଖବର ମିଳୁ ନଥିଲା ସ୍ମିତା ର I ଶିବ ମନ୍ଦିର ଆଗରେ ଠିଆ ହୋଇ ବହୁତ ଗାଳି ଦେଇଥିଲା ସେ ସେଦିନ ଆଉ ଶପଥ କରିଥିଲା ସ୍ମିତା ନ ମିଳିବା ଯାଏଁ ମନ୍ଦିର ଯିବ ନାହିଁ I ସେଦିନୁ ପଶ୍ଚାତାପ ରେ, ସେ ମଦ ତ ଛାଡି ଦେଇଥିଲା ଆହୁରି ବି ଠାକୁରଙ୍କ ଉପରେ ରାଗି ଛାଡି ଦେଇଥିଲା ମନ୍ଦିର ଯିବା କି ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରିବା I ବହୁତ ଖୋଜିଛି ସେ ସ୍ମିତା କୁ ଏଇ କୋଡିଏ ବର୍ଷ ଭିତରେ କିନ୍ତୁ ନା…

ଦୀର୍ଘଶ୍ୱାସ ସହ ଆଖିରୁ ତତଲା ଲୁହ ମେଞ୍ଚେ ବାହାରି ଆସିଲା ପ୍ରଶାନ୍ତ ଆଖି ରୁ I ଲୋକ ମାନେ ତଥାପି ଆସୁଥାନ୍ତି ମନ୍ଦିର କୁ I କିଛି ଲୋକ ଠାକୁର ଦର୍ଶନ ସାରି ଘରକୁ ବାହୁଡ଼ି ଯାଉଥାନ୍ତି I ଭିଡ ଟିକେ ଟିକେ ପତଳା ହୋଇ ଆସିଲାଣି I ଏ ଭିତରେ କେତେ ସମୟ ଚାଲି ଗଲାଣି ସେ କଥା ଧ୍ୟାନ ରେ ନାହିଁ ତା’ର I ତା’ ଦୀପ ରୁ ଘିଅ ସରି ବଳିତା ବି ପୋଡି ଗଲାଣି I ମନ୍ଦିର ଚାରି ପାଖରେ ଦୀପ ସବୁ ଦାଉ ଦାଉ ହୋଇ ଜଳୁଥାଏ କିନ୍ତୁ ପ୍ରଶାନ୍ତ ର ମନ ଭିତରେ ଯେଉଁ କୋହ ଥିଲା ଆଜି ତାହା ତରଳି ବାହାରି ଆସୁଥାଏ ଆଖି ବାଟ ଦେଇ I ଆଖି ପୋଛି ସେ ପୁଣି ଦୀପ ଲଗେଇବା ପାଇଁ ବଳିତା ଓ ଘିଅ ସଜ କଲା I ଦିଆସିଲି କାଇଁ? ଏପଟ ସେପଟ ଦେଖିଲା ବେଳକୁ ପୁଣି ଦେଖାଗଲା ସେ ଝିଅ ଟି କିଛି ପାହୁଣ୍ଡ ଦୂର ରେ I ହାତ ଯୋଡି ବସିଥାଏ ଝିଅ ଟି I ପାଖରେ ଜଣେ ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକ ମୁଣ୍ଡରେ ଓଢଣା ଦେଇ ବସି ଥାନ୍ତି I ଦିଆସିଲି ଆଣିବାକୁ ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଇ ପ୍ରଶାନ୍ତ କହିଲା, “ଝିଅ, ଦିଆସିଲି ଟା ନେବି ?” I ହଠାତ ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକ ର ମୁହଁ ଦେଖି ଚମକି ପଡିଲା ସେ I ସ୍ମିତା ? ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଭାବେ ପାଟିରୁ ବାହାରି ଆସିଲା ଏ ନାଁ ଟି I ସ୍ମିତା ବି ନିଜ ନାଁ ଶୁଣି ଉପରକୁ ଚାହିଁଲା ଆଉ ଆଖି ଆଗରେ ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁ ଦେଖି ହାଁ କରି ଚାହିଁ ରହିଲା I ଆଖିରେ ଆଖି ମିଶି ଯାଇଥାଏ I କାହାକୁ ଆଉ କିଛି ବି ଦେଖା ଯାଉ ନଥାଏ I ମନ୍ଦିର ଆଗରେ ନିଶ୍ଚଳ ମୂର୍ତି ପରି ଦି ଜଣ ଯାକ ଦି ଜଣ ଦି ଜଣଙ୍କୁ ଦେଖୁଥାନ୍ତି I ଆଖିରେ ପଲକ ପଡୁ ନଥାଏ I ଦୁହିଁଙ୍କ ଆଖିରୁ ଲୁହ ବାହାରି ଯାଉଥାଏ I କେହି କାହାକୁ କିଛି କହିବା ଅବସ୍ଥା ରେ ନଥାନ୍ତି I କେଜାଣି କେତେବେଳ ବିତି ଗଲାଣି ୟା ଭିତରେ I ଝିଅ ଟି ସ୍ମିତା କୁ ହଲେଇ ଦେଇ ପଚାରିଲା, “ମା, କଣ ହେଲା ?” ସ୍ମିତା ମୁହଁରୁ ଭାଷା ବାହାରୁ ନଥାଏ, ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରି, ଖନେଇ ଖନେଇ ଝିଅ କୁ କହିଲା, ” ୟେ, ତୋ’ ବାପା” I ପ୍ରଶାନ୍ତ ଆଡକୁ ଚାହିଁ କହିଲା, “ୟେ ଝିଅ, ମିତୁ ” I ମିତୁ କି ପ୍ରଶାନ୍ତ, କେହି କିଛି ବୁଝି ପାରୁ ନଥାନ୍ତି କିନ୍ତୁ ପ୍ରଶାନ୍ତ ବୋଧ ହୁଏ ଠଉରେଇ ନେଲା, ଆଉ କହିଲା,”କେବେ? , କେମିତି? କେଉଁଠି ଥିଲ ଆଜି ଯାଏ? ଜାଣିଛ, ମୁଁ ମଦ ପିଆ ପୁରା ଛାଡି ଦେଇଛି I ପ୍ଲିଜ, ମୋତେ ଛାଡି ଆଉ କୁଆଡେ ଯିବନି I ବହୁତ ଖୋଜିଛି ତୁମକୁ, କେଉଁଠି ବି ପାଇଲି ନାହିଁ I ରାଗରେ ମନ୍ଦିର ବି ଯାଉ ନଥିଲି I ଆଜି ଆସିଥିଲି ମୋ କଲା କର୍ମ ପାଇଁ ଭଗବାନଙ୍କ ପାଖରେ ଭୁଲ ମାଗିବାକୁ I ଠାକୁର ଆଜି ମୋତେ କ୍ଷମା କରି ଦେଇଛନ୍ତି, ଏତକ ଏକ ନିଶ୍ୱାସ ରେ କହିଗଲା ସେ I  ମନ୍ଦିରକୁ ଚାହିଁ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରିଲା ଆଉ ସ୍ମିତା କୁ ଭୁଲ ମାଗିବାକୁ ଗଲାବେଳେ ସ୍ମିତା ତାକୁ ଅଟକେଇ ଦେଲା I ସ୍ମିତା, ପ୍ରଶାନ୍ତ ର ହାତ ଧରି ଠିଆ ହୋଇଥାଏ ସେମିତି I

ଏ ଭିତରେ ମିତୁ କିଛି ବୁଝି ପାରୁ ନଥାଏ I ଦୁହିଁଙ୍କୁ ସେ ବଲବଲ ହୋଇ ଚାହିଁ ମା କୁ ପଚାରିଲା ୟେ ବାପା? କିନ୍ତୁ ତୁ ତ କହୁଥିଲୁ…
ସ୍ମିତା, ମିତୁ କୁ ଆଉ ଆଗକୁ କହିବାକୁ ନ ଦେଇ କହିଲା, “ହଁ ” I

ମିତୁ, ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରିବାକୁ ଗଲା ବେଳେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ଝିଅ କୁ କୋଳେଇ ନେଇ ସ୍ମିତା କୁ ପଚାରିଲା, ତୁମେ ଏଠି କେମିତି? ସେଦିନ କୁଆଡେ ଗଲ?

ଆଖିରୁ ଲୁହ ପୋଛି ସ୍ମିତା କହିଲା, “ସେଦିନ ପ୍ରଥମ କରି ମୁଁ ମା ହେବାକୁ ଯାଉଛି ବୋଲି ଡାକ୍ତର ଙ୍କ ପାଖରୁ ଶୁଣି ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲି ତୁମ ଆସିବା ବାଟକୁ I ମୋ ଗୋଡ ତଳେ ଲାଗୁନଥାଏ I କେତେବେଳେ ତୁମେ ଆସିବ, ତମ ବାଟକୁ ଚାହିଁ ଚାହିଁ ସେ ଦାଣ୍ଡ ଦୁଆରେ ଏପଟ ସେପଟ ହେଉଥାଏ I କେମିତି ତୁମ କୁ ଏ ଖବର ଟି ଦେବି ବୋଲି ମୋତେ ଲାଜ ଲାଜ ଲାଗୁଥାଏ I କିନ୍ତୁ ତୁମେ ଆସିଲ ପେଟେ ପିଇ ଦେଇ I ଆଉ ମୋ ସହ କଳି କରି ମୋ ଉପରକୁ ହାତ ଉଠେଇଲ I ମୁଁ ରାଗି କି ମୋ ଜିନିଷ ପ୍ୟାକ କରୁଥାଏ କିନ୍ତୁ ତୁମେ ଥର ଟେ ବି ମୋତେ ଅଟକେଇଲ ନାହିଁ ଓଲଟା ଗାଳି ଦେଇ କହିଲ, “ଯା, ତୋର କେଉଁ ବୋପା ତୋତେ ରଖିବ ମୁଁ ଦେଖିବି” I ପରଦିନ ସକାଳୁ ମୁଁ ଘର ଛାଡି ଚାଲି ଆସିଲି I ବାପଘରକୁ ଗଲାରୁ ସେମାନେ ମୋତେ ତଡି ଦେଲେ ଲୁଚି ଲୁଚି ଆସିଲି ମାମୁଁ ଘରକୁ I ମାମୁଙ୍କ ପାଖରେ ରହି ତୁମ ଘରକୁ ଖବର ଦେଲି I କିନ୍ତୁ ତୁମ ବାପା ମା କହିଲେ ସେ ଦୁହେଁ ଆମ ପାଇଁ ମରି ଯାଇଛନ୍ତି I କୁଆଡେ ଆଉ ଯାଇଥାନ୍ତି? କେତେ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲି, ତୁମେ ଆସିବ, ମୋତେ ଭୁଲ ମାଗି ପୁଣି ମୋତେ ଫେରେଇ ନେବ I ଆମେ ଘର ସଂସାର କରିବା I କିନ୍ତୁ…
ଦୀର୍ଘଶ୍ୱାସ ଛାଡି ସ୍ମିତା ପୁଣି କହିଲା,” ମାମୁଁ କହିଲେ ମୋ ପାଖରେ ରହ I କିନ୍ତୁ କିଛି ଦିନ ପରେ ମାମୁଁ ଙ୍କର ବଦଳି ହୋଇଗଲା କୋରାପୁଟ I ଆମେ ସମସ୍ତେ କୋରାପୁଟ ଚାଲିଗଲୁ I ଝିଅ ଜନ୍ମ ପରେ ତୁମକୁ ଚିଠି ଦେଇଥିଲି କିନ୍ତୁ ଚିଠି ଫେରି ଆସିଲା I ତୁମେ ସେ ଜାଗା ଛାଡି ଆଉ କୁଆଡେ ଯାଇ ସାରିଥିଲ I ଆମେ ଦୁହେଁ ମାମୁଁ ଙ୍କ ପାଖରେ ରହି ଆସୁଛୁ ଏବେ ଯାଏଁ I ମାମୁଁ ରିଟାର୍ଡ଼ କଲା ପରେ ଚାରି ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ  ଆସିଲୁ ଏଠିକୁ ମାମୁଁଙ୍କ ଘରକୁ I ଏବେ ଏଇଠି ହିଁ ଅଛୁ I

ପ୍ରଶାନ୍ତ ଆଉ କିଛି କହିବା ଅବସ୍ଥା ରେ ନ ଥାଏ I ତା’ ସ୍ତ୍ରୀ ଓ ଝିଅ ଏହି ସହର ରେ ହିଁ ଅଛନ୍ତି I ଖୁସି ରେ ସେ ସ୍ତ୍ରୀ ଓ ମିତୁ କୁ କୁଣ୍ଢେଇ ପକେଇଲା ଓ ସ୍ମିତା କୁ ପଚାରିଲା, “ଏବେ ଯିବା ଘରକୁ ?” ମିତୁ ପଚାରିଲା, ତୁମ ଦୀପ ଜଳା ସରିଗଲାଣି? —  ଆରେ, ହେ… କହି ପ୍ରଶାନ୍ତ ମୁଣ୍ଡରେ ହାତ ବାଡେଇଲା ବେଳେ ମିତୁ ଓ ସ୍ମିତା ମୁହଁ ରେ ହସ ଖେଳି ଯାଉଥିଲା I ଦୀପ ଜଳେଇ ସାରି ତିନିଜଣ ଯାକ ମନ୍ଦିର କୁ ଚାହିଁ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରୁଥିଲେ I

ସେପଟେ ମନ୍ଦିର ଉପରକୁ ମହାଦୀପ ଉଠୁଥିଲା ଆଉ ପ୍ରଶାନ୍ତ ଜୀବନରେ ଆଲୋକ ଧୀରେ ଧୀରେ ପ୍ରବେଶ କରୁଥିଲା …..

–ସମାପ୍ତ–

ସୁବଳ ମହାପାତ୍ର

ଗାନ୍ଧିନଗର, ଗୁଜରାଟ , ୩୮୨୦୦୯

ଦୂରଭାଷ – ୯୩୭୬୦୧୨୫୦୦

ଇମେଲ – subal.mohapatra@gmail.com